Beverwaard
Begin december 1978 sloeg de toenmalige burgemeester van Rotterdam, André van der Louw, de eerste paal voor een geheel nieuwe woonwijk in IJsselmonde: de Beverwaard. Het jaar daarop betrokken de Beverwaarders van het eerste uur hun spiksplinternieuwe woningen. Anno nu bestaat de Beverwaard al weer 30 jaar in 2011.
Over de eerste 25 jaar in 2004 is er een boekje verschenen in juli 2004. Drs. Jan Horstink maakte dit boekje over de eerste 25 jaar. Uit dit boekje zal dus geciteerd worden, om zo een beeld te krijgen van de Beverwaard.
Beverwaard. Het woongebied even ten zuidoosten van de Van Brienenoordbrug. In 1978 werd de eerste paal geslagen voor een stadswijk die uiteindelijk ruim 5.000 woningen zou gaan tellen. Deze wijk was de enige nieuwbouwlocatie in de jaren 80 op Rotterdam-Zuid.
De naam Beverwaard
Begrensd door de A16 aan de westzijde, de Nieuwe Maas aan de noordkant en de gemeentegrens met Ridderkerk oostwaarts, kreeg het gebied van ca. 170 hectare door zijn opvallende vorm ook wel de bijnaam ‘ de puntzak’. De officiële naam is afgeleid van het knaagdier Bever dat in het wapen van de vroegere deelgemeente IJsselmonde staat afgebeeld. Waard is een andere naam voor polder. Het dier leefde immers aan de Rijndelta. Een toepasselijke naam want de bewoners van dit gebied leven immers ook aan het water dat door dijken en dammen in toom wordt gehouden.
De Beverwaarders, zijn oudste bewoners van Nederland
De eerste bewoners van dit gebied moeten al zo’n 4500 jaar geleden geleefd hebben, want tijdens de bouw van de Beverwaard werden bij opgravingen sporen gevonden van bewoning door vissende en jagende boeren die deel uitmaakte van de zogenaamde ‘Vlaardingencultuur’ van 2500 jaar voor de jaartelling. In 2008 werd dit wederom bevestigd door de bouw van de nieuwe tramremise van de RET. Bij het zuidelijkste stuk land waar inmiddels de tramremise is gerezen vond men wederom resten in 2008. Na onderzoek door Bureau Oudheidkundig Onderzoek Rotterdam ( BOOR ) op de gevonden voorwerpen zoals resten van graven, speerpunten en dierlijke botten, is men in 2011 tot de conclusie gekomen dat de oudste bewoners van ons land leefden in het gebied van de Beverwaard.
Woonwijk of een haven?
In eerste instantie wilde men het stuk agrarische land bestemmen voor aanleg van een haven in 1948. Vanaf dat jaar is de benaming ‘puntzakgebied’ gebruikt. Daarna werd er toch weer gekozen voor een bestemming voor bewoning dat was in 1968. In 1970 maakte het havenbedrijf zich wederom sterk voor de aanleg van een haven, opmerkelijk is het nooit tot een uitgewerkt plan gekomen. Een van de oorzakenwas de slechte bereikbaarheid en ongunstige ligging. In 1974 werd het studierapport Beverwaard gepubliceerd, een nieuw woongebied wat beter paste in deze omgeving, ook was het argument omdat men een grote leegloop van de stad verwachtte.
Uiteindelijk werd in 1978 het bestemmingsplan Beverwaard goedgekeurd.
Hoe zag het plan Beverwaard eruit?
Uitgangspunt was het idee van een ‘stedelijk woonmilieu’, een woonomgeving met alle woonaspecten: werken, spelen, leren, ontspannen, ontmoeten en nog veel meer. Een goede bereikbaarheid werd belangrijk gevonden, vooral ook voor mensen die geen auto wilden of konden gebruiken. De plannenmakers wilden ruimte bieden aan allerlei initiatieven, van het opzetten van een eigen bedrijfje, het inrichten van een peuterspeelzaal tot het organiseren van buurtfeesten. Wat men niet had voorzien as de explosief stijgende mobiliteit in de volgende decennia.
Verkaveling van de aanwezige sloten werd gebruikt van gemaakt door ze uit te diepen of te verbreden die van noord naar zuid liepen. De resterende sloten werden gedempt. Zo ontstond er een typerend plattegrond voor de wijk. In oost-west richting lopende Oude Wetering werd in de plannen opgenomen en gedeeltelijk verbreedt tot gracht. Belangrijkste wijkvoorzieningen werden hier gerealiseerd, zoals winkels, bibliotheek, centraal wijkpark, en het multifunctionele wijkcentrum.
Het bestemmingsplan kende vijf deelplannen, begonnen werd met bouwen tegen het Dijkje wat behoorde tot Ridderkerk (Bolnes). Snel volgde de nog twee deelplannen, in 1983 dacht men klaar te zijn, maar dat duurde een paar jaartjes langer. In de wijk verrezen eengezinswoningen. De huursector was met 80% in de meerderheid tegen over de 20% koopwoningen. Ook komen in dit boekje bewoners aan het woord die vanaf het eerste uur de Beverwaard hebben zien bouwen en hebben meegemaakt. Ook de leuke, maar ook de mindere periodes staan hierin beschreven, eigenlijk teveel om op te noemen. Een boekje dat zeer de moeite waard is om te lezen.
Tot zover citaten uit het boekje ”Een kwart eeuw Beverwaard “ geschreven door Drs. Jan Horstink. Als er geïnteresseerde zijn in dit boekje verwijs ik u naar de deelgemeente IJsselmonde, zij hebben dit boekje n.l. uitgegeven, en wellicht ergens nog op een stoffige boekenplank liggen.
Website www.beverwaardigheden.nl
De website past eigenlijk een klein beetje in het verlengde van dit boekje voor wat betreft de gebeurtenissen, hoe mensen met elkaar in deze wijk leven en omgaan. Nog steeds heeft de Beverwaard een rotnaam, zoals Wim Uithol al opmerkte in het boekje “Een kwart eeuw Beverwaard”. Overigens was hij de initiatiefnemer van de papieren en later de digitale editie van de Beverwaardigheden.nl.
Helaas woont Wim Uithol niet meer in de Beverwaard, en heb ik daarom gemeend om hobby-matig de Beverwaardigheden op te starten, en voort te zetten. Ook ik, en vele mensen met mij, zijn het eens dat de Beverwaard (puntzak) helemaal zo slecht niet is om te wonen. Regelmatig zijn er feesten, met Halloween sinds de afgelopen drie jaar. Maar ook Koninginnedag wordt gevierd in de speeltuin de “Stormpolder”. Een kleinere versie Zomercarnaval vindt hier ook plaats, dus reden genoeg om een webpagina hiervoor in het leven te roepen.